Medeni Kanunda Boşluk ve Türleri

Boşluk kanunda bilerek yada bilmeden oluşan / oluşturulan boşluklardır. Bunların bazı türlerinı anlatmaya çalışacağım.

Hukuk Boşluğu : Hakimin çözmek zorunda olduğu meseleye uygulayacağı bir kanunun yada örf-adetin olmaması durumuda ortaya çıkar. Bu durumda hakim hukuk yaratma yoluna gider ve kendisi eğer kanun koyucu olsa nasıl kanun konursa o şekilde kanun koyar ve uygular. Hakimin bu koyduğu kanun gerçek kanun hükmünde değildir bu yüzden herhangi bir bağlayıcılığı yoktur. Hatta hakimin kendisini bile bağlamaz 🙂 ayrıca oluşturulan bu kanun anayasa mahkemesi denetimine tabi değildir ancak bir üst yargı denetimine tabidir. Bu kanun, kuvvetler ayrılığı ilkesine aykırı bir davranış değildir.

Kural içi boşluk : Bu boşluk türünde ise kanunu koyucu belli bir çözüm ortaya koymuştur. ancak bu çözüm somut olan olaya uygulanması mümkün değildir. Buradan şu çıkabilir, kanun koyucu genel çerçeveyi çizmiş ancak içini doldurmamışır. Bu boşluğu hakimin doldurmasını istemiştir. Böyle durumlarda hakimin takdir yetkisi devreye girer ve somut olaya ilişkin boşluk adalete uygun olarak doldurulur.

Kural dışı boşluk : Bu boşluğun bir diğer adı ise kanun boşluğudur. kurla içi boşlukların dışında kalan bütün boşluklar kanun boşluğuna girer. Bu boşlukları kanun koyucu istemeden bırakmıştır. kanun boşluklarının bir kaç türü vardır. Bunlarada kısaca değinelim.

– Bilinçli – bilinçsiz boşluklar : kanun koyucu bilerek ve isteyerek kanun boşluğu bırakmışsa buna bilinçli boşluk denir. ancak Kanun koyucu özenli davranmayıp, ihmalkar davranmışsa yada kanun konulduktan sonra sosyal hayatta değişiklikler meydana gelmişse bu durumda ortaya çıkan boşluk bilinçsiz boşlultur.

– Açık boşluk – Örtülü boşluk : Somut olay karşısında her hangi bir hükümün bulunmadığı açıkca ortada ise bu açık boşluktur. Ancak kanunda somut olay ile ilgili bir düzenleme var ancak bu düzenlemenin uygulanması adalete aykırı ise bu durumda örtülü boşluk vardır.

– Gerçek boşluk- Gerçek olmayan boşluk : Kanunda somut olay ile ilgili hiç bir düzenleme yoksa gerçekte boşluk vardır. Ancak somut olayla ilgi bir düzenleme var ancak bu tatmin edici bir cevap veremiyorsa bu gerçek olmayan bir boşluktur.

Herkese iyi çalışmalar