Kusursuz Sorumluluk Halleri
Kusursuz Sorumluluk Halleri hakkaniyet sorumluluğu, özen sorumluluğu ve tehlike sorumluluğu olmak üzere üçe ayrılır. Bunları kısa kısa anlatacak olursak;
HAKKANİYET SORUMLULUĞU ; Hakkaniyet gerektiriyorsa hakim, ayırt etme gücü bulunmayan kişinin verdiği zararın kısmen ya da tamamen tazmin edilmesine karar verebilmesidir. Buna bir örnek yazacak olursak; kişinin akıl sağlığı yerinde değil ama zengin biri. Bu kişi fakir birinin evini yakarsa hakkaniyet gereği bu zararı ödemek zorundadır.
1. Adam Çalıştıranın Sorumluluğu
Adam çalıştıranın sorumluluğu, özen sorumluluğu ilkesine yaslanan bir kusursuz sorumluluk halidir. Burada kusursuz sorumluluğun kabul edilme sebebi, sorumlu tutulan kişinin üzerine düşen dikkat ve özen yükümlülüğünün gereğini yerine getirmemiş olmasıdır.
Sorumluluk Şartları;
- Adam çalıştıran bulunması
- Çalışan(yardımcı) bulunması
- Bağımlılık ilişkisinin bulunması
- Üçüncü bir kişinin zarar görmesi
- Zararın işin gördüğü sırada ve işin görülmesi ile ilgili olması
- Adam çalıştıranın kurtuluş kanıtı getirmemiş olması
Gerçek veya tüzel kişiler, adam çalıştıran sıfatını haiz olabilirler. Ancak bir kamu tüzel kişisinin adam çalıştıran sıfatını kazanabilmesi için yardımcı kişi ile arasındaki ilişki, bir özel hukuk ilişkisi olmalıdır.
Adam çalıştıran ile çalıştıran arasındaki ilişkinin sözleşmesel bir bağa dayanması şart değildir.
Adam çalıştıranın sorumluluğunun doğabilmesi için, adam çalıştıranın emir ve talimatlarına dayalı olarak hizmet gören bir çalışana ihtiyaç vardır.
Adam çalıştıranın onayı ile yardımcı kişi de bir başkasını çalıştırırsa zarardan, asıl adam çalıştıran ve alt adam çalıştıran kişi müteselsil sorumlu olurlar.
Çalışan kişi, işi gördüğü sırada ayırtım gücüne sahip olmasa bile adam çalıştıran sorumluluktan kurtulamaz.
Zarar işin görülmesi sırasında değil de sadece işin vesile edilmesi sonucu meydana gelmişse, işin görülmesi ile zarar arasında doğrudan bir işlevsel bağ kurulamadığı için adam çalıştıranın sorumluluğuna başvurulmaz.
Adam çalıştıran gereken özeni gösterdiğini kanıtlayarak sorumluluktan kurtulabilir.
Bu konunun içinde birde Yardımcı Kişilerin Fiilerinden Sorumluluk vardır.
Borçlu, borcun ifasını veya bir borç ilişkisinden doğan hakkın kullanılmasını, birlikte yaşadığı kişiler ya da yanında çalışanlar gibi yardımcılarına kanuna uygun surette bırakmış olsa bile, onların işi yürüttükleri sırada diğer tarafa verdikleri zararı gidermekle yükümlüdür.
Bağımlılık ilişkisinin bulunması şart değildir.
Yardımcı kişilerin fiillerinden doğan sorumluluk önceden yapılan bir anlaşma ile tamamen veya kısmen kaldırılabilir.
Sorumluluktan kurtulabilmesi için, yardımcı kişinin fiilini bizzat borçlu sıfatı ile kendisi yerine getirmiş olsaydı dahi zararın doğacağını, bu sebeple kendisinin kınanamayacağını kanıtlaması gerekir.
2. Hayvan bulunduranın sorumluluğu; Bu Sorumluluğun olması için bazı şartların gerçekleşmesi gerekir.
- Zarar veren hayvanın sahibi olma zorunluluğu yoktur.
- Kurtuluşu kanıtı getirmek mümkündür.
- Hayvan bir başkası veya bir başkasına ait hayvan tarafından ürkütülmüş olursa hayvanı bulunduran bu kişiye rücu edebilir.
- Hayvan bir başkasının taşınmazı üzerinde bir zarar meydana getirirse, taşınmazın zilyedi, o hayvanı;
- Yakalayabilir
- Zararı giderilinceye kadar alıkoyabilir
- Durum ve koşullar haklı gösteriyorsa hayvanı diğer yollarla etkisiz hale getirebilir. Bu durumda derhal haber vermek durumundadır.
3. Ev başkanının sorumluluğu;
- Medeni Kanunda yer almaktadır.
- Kurtuluş kanıtı getirebilir.
4. Yapı malikinin sorumluluğu:
- Kurtuluş kanıtı getirme imkanı bulunmamaktadır.
- İntifa ve oturma hakkı sahipleri binanın bakımındaki eksikliklerden doğan zararlardan malikle birlikte müteselsilen sorumludur. Birlikte sorumlu olanlar, daha sonra bu sebeplerle kendilerine karşı sorumlu olan diğer kişilere rücu edebilirler.
Son olarak TEHLİKE SORUMLULUĞU'ndan kısaca bahsedelim. Bu tür sorumluluklarda; Sorumluluktan kurtulma imkanının olmadığı, ağırlaştırılmış bir kusursuz sorumluluk halidir.
Önemli ölçüde tehlike arz eden bir işletmenin faaliyetinden zarar olduğu takdirde bu zarardan işletme sahibi ve varsa işleten müteselsilen sorumludur.
Umarım faydalı olmuştur herkese iyi çalışmalar.
Yorumlar
Yorum Gönder
Konu Hakkında Görüş ve Önerilerinizi Yorum Bölümünden Bize İletebilirisiniz