Memur Hocam

TALEBİN FİYAT ESNEKLİĞİ: Malın fiyatındaki (Px) oransal değişime tüketicinin, talep ettiği miktarda (Qx) gösterdiği oransal değişimle (%dQx) verdiği tepkidir. Talebin fiyat esnekliği alıcının tüketirken malın fiyatındaki değişime gösterdiği duyarlılığı ölçer. Talebin Fiyat Esnekliği = Alış miktarındaki yüzde değişim / Alış fiyatındaki yüzde değişim ile formüle edilebilir. İster üstün (normal) mal, ister (az) düşük mal olsun, alış fiyatı ile alış miktarı arasındaki negatif ilişkiyi gösteren talep kanununa uyan her mal için fiyat esnekliği de negatif değer alır. Çünkü ilişki negatifse esneklik de negatiftir. Sıfır esneklik, sonsuz esneklik ya da Giffen tipi (çok) düşük malda olduğu gibi pozitif esneklik talepte istisnai durumlardır. Fiyat esnekliğinin negatif olduğu bilindiği hâlde mutlak değeri alınan fiyat esnekliğinden pozitif olarak söz edilir. Talebin mutlak fiyat esnekliği ile ilgili beş ayrı durum söz konusudur: –Talebin mutlak fiyat esnekliği=0 ise talep sıfır esnektir, Yani...

Çapraz talep analizi : Talebi belirleyen diğer değişkenler sabitken, diğer malın fiyatı (Py) ile incelenen malın tüketim miktarı (Qx) arasında ki ilişkiyi inceleyen analizdir. Qx ile Py arasında doğru yönlü ilişki varsa, mallar ikame edilebilen mallardır. (klasik bir örnek Çay, kahve) Qx ile Py arasında ters yönlü bir ilişki varsa, mallar bir birini tamamlayan mallardır. (Araba ile lastiği) Qx ile Py arasında ilişki yoksa, mallar bağımsız mallardır. (kamyon ile kağıt gibi) İkame mallar bir birinin yerine kullanılabilen mallardır. Tamamlayıcı mallar ise biri olmadan biri kullanılamayan mallardır. Çapraz talep eğrisi diğer malın fiyatının değişmesi sonucu çizilen çapraz fiyat-tüketim eğrisinden türetilen yine bir denge eğrisidir.  Eğer mallar tamamlayıcı malları ise eğri negatif eğridir. Eğer mallar ikame mallar ise eğri pozitif eğimlidir. Eğer mallar bağımsız mallar ise eğri incelenen mal ekseni olan X eksenine, dik diğer malın fiyat olan Py eksenine paralel olarak çizilir....

Telafi edilmiş talep eğrisi : Daha önce anlatmış olduğumuz talep eğrisi Marshall'ın türettiği talep eğrisidir. Şimdi anlatacağım talep eğrisi ise Hicks'in türettiği talep eğrisidir. Bu talep eğrisinin özelliği ise sadece ikame etkisine göre çizilmiş olmasıdır. Daha önce anlatmış olduğumuz talep eğrisi toplam etkiye göre çizilmiştir ancak talep kanunun özü bir mal diğerlerine göre ucuzladığı yada pahalılaştığına göre tüketimin değişmisidir. Bu yüzdendir ki hicks Telafi edilmiş talep eğrisini türetmiştir. Şimdi bu iki talep eğrisini karşılaştırarak konunun daha anlaşılır hale getirmeye çalışalım. Normal Mallarda Talep Normal mallarda, Marshall'ın talep eğrisi Hicks'in talep eğrisine göre daha yatıktır. Bunun nedeni ikame ve gelir etkilerinin ikisininde negatif olup, talep kanunun daha kuvvetli olarak işlemesidir   Giffen tipi olmayan mallarda talep Giffen tipi olmayan mallarda   Marshall'ın talep eğrisi Hicks'in talep eğrisine göre daha diktir. Bunun nedeni ise ne...

Toplam fiyat etkisi : Malın fiyatında ki değişme sonucu tüketimindeki toplam değişmedir. Bu toplam değişmeye ikame etkisi ve gelir etkisi olmak üzere iki etki sebep olur. Toplam etki fiyat etkisi ikame etkisi ve gelir etkisinin toplamından oluşur. Bu etkileri inceleyecek olursak ; İkame etkisi : Malın fiyatı değişirse, diğer mallara göre nispi fiyatı da değişir. Yani malın fiyatı azalırsa diğer mallara göre sırf fiyatı azaldığı için daha çok satın alınır. Örneğin : Çayın fiyatı 1 tl en 0,75 tl ye düşerse, çay tüketimi sırf fiyatı düştüğü için diğerlerine göre daha çok satın alınır. Gelir etkisi : Malın fiyatı değişirse, tüketicinin reel geliri de değişir. Yani mal ucuzlarsa, tüketicinin reel geliri artacağı için o malı daha çok tercih eder. Örneğin : 75 lira ile daha önce 1 tl den 75 adet çay içilirken çayın fiyatı, 0,75 lira olduğunda 100 adet çay içebilir. Yani tüketicinin reel geliri 25 çay artmıştır ve sırf reel geliri arttığı için çayı daha çok satın almasıdır. Bunlara göre size ...

Talep analizi : Talebi belirleyen diğer malın fiyatı fayda ve gelir verili iken incelenen malın fiyatı ve miktar arasında ki ilişkinin analiz edilmesidir. •          Fiyat ile tüketim miktar arasında ters yönlü ilişki varsa mal normal maldır. •          Fiyat ile tüketim miktarı arasında doğru yönlü ilişki varsa mal düşük maldır. Marshall'a göre  malın fiyatını, miktar belirler. Walrasgil'e göre ise fiyatı, talep miktarı belirler. Talep eğrisi , fiyat tüketim eğrisinden türetilir. Bu yüzden ilk başta fiyat tüketim eğrisini anlatalım. Fiyat tüketim eğrisi :  Diğerleri sabit iken yatay eksende X malı, dikey eksende Y malı olmak üzere, incelenen malın fiyatının değişmesi sonucu, bütçe doğrusunun eğiminin değişmesi ile oluşan farklı denge noktalarının birleştirilmesiyle oluşan eğridir. •          Fiyat tüketim eğrisi üzerinde her noktada bir kayıtsızlık eğrisi bi...

Ters talep denklemi :  Önceki konularda anlatıldığı gibi, Tüketim miktarı fiyata bağlı olduğundan talep denklemi X=f (Px) şeklindeydi. Ters talep denklemi ise Px= f(X) şeklinde yazılır. Buna göre ters talep denklemini, pratik kural olarak şöyle bulabiliriz. Doğrusal talep denklemi X= a – b . Px ise Ters talep denklemi Px = (a/b)-(1/b)X şeklinde yazılır. Örneğin : X= 40 – 5Px  ise ters talep denklemi Px = (40/5) – (1/5)X tir. Yani Px = 8 - 1/5X tir. •       Ters talep denkleminde fiyat artarsa talep üzerinde aşağıdan yukarıya doğru hareket oluşur. •       Fiyat azalırsa tam tersi yani yukarıdan aşağıya doğru hareket oluşur. •     Talebi belirleyen gelir değerler değişirse talep doğrusu yeniden çizilir. Örneğin gelir artarsa talep doğrusu bir önceki konumuna göre daha yukarıda çizilir. Gelir azalırsa bir önceki konumuna göre daha aşağıda çizilir.

Engel analizi : Talebi belirleyen; incelenen malın fiyat (Px) diğer malın fiyatı (Py) ve fayda (U) sabit iken gelir ve tüketim miktarı arasındaki ilişkiyi inceleyen analizdir. Buna göre •       İncelenen mal ile gelir arasında doğru yönlü ilişki varsa mal normal maldır. (Normal mal gelir artınca talebi artan, gelir azalınca talebi artan maldır) •       İncelenen mal ile gelir arasında ters yönlü ilişki varsa mal düşük maldır. (Düşük mal gelir artınca talebi azalan, gelir artınca talebi artan maldır ) Engel eğrisi gelir tüketim eğrisinden türetilir. Bu yüzden ilk başta gelir tüketim eğrisini anlatacağım ve daha sonra buradan engel eğrisini türeteceğiz. Gelir tüketim eğrisi : Yatay eksen X düşey eksende Y olmak üzere,  incelenen malın fiyat (Px) diğer malın fiyatı (Py) ve fayda (U) sabit iken gelirin değişmesi sonucu bütçe doğrusunun paralel olarak kaymasından elde edilen doğrudur. •   Her bir bütçe doğrusunun üzerinde bir kayıts...

Talep : Alım gücüyle desteklenen tüketim isteğidir. Bireysel talep : Bireyin bir mala olan talebidir. Bireysel talep tüketilen malın, diğer malın, gelirin, zevk ve tercihlerin fonksiyonudur. Diğerleri sabit tutulduğunda, malın fiyatı ve talebi arasında ters yönlü ilişki vardır; buna talep kanunu denir. •         Diğer malların fiyatları ile bireysel talep ters yönlü ise yani fiyat artarken talep düşüyorsa yada fiyat azalırken talep artıyorsa tamamlayıcı mallardır. Doğru yönlü ise ikame mallardır. •         Miktar : q •         İncelenen malın Fiyatı : Px •         Diğer malın fiyatı : Py •         Gelir : M •         Zevk ve tercihler : U ile göstermek üzere talep fonksiyonu q = f( Px,Py,M,U) dur. •         Diğe...